Minder Slikken: boek review.

Thema’s: Psychofarmaca: werking, gebruik en afbouwen.

Score: 5/5

Vorige maand las ik het boek “Minder slikken: véél minder.” van Remke van Staveren. Ik kwam het toevallig tegen op mijn zoektocht naar meer informatie omtrent het afbouwen van antidepressiva. Dit boek gaat echter ruimer dan dat, het geeft je genuanceerde informatie over het correct gebruik van psychofarmaca en biedt informatie en ondersteuning aan zij die willen afbouwen. Zowel huisartsen, psychiaters alsook de patiënten hebben baat bij het lezen van dit boek.

Belangrijk om te weten is dat dit boek wetenschappelijk onderbouwd is. Remke van Staveren is zelf psychiater en oud-huisarts. Daarnaast is ze medeoprichter en consulent van de afbouwpoli van GGZ Noord-Holland-Noord. In haar boeken streeft ze vooral naar gelijkwaardigheid, openheid en positieve gezondheid binnen de geestelijke gezondheidszorg.

Kort samengevat: als je op zoek bent naar correcte en genuanceerde informatie over het gebruik van psychofarmaca, en/of denkt daarnaast aan minderen of volledig afbouwen, dan ben je bij dit boek aan het juiste adres!

Zelf was ik al langer van plan om mijn antidepressiva af te bouwen, alleen merk ik dat ik telkens op een enorme weerstand bots. Dit zowel bij medische professionals als bij mijn omgeving. Dit boek heeft me onder andere de kracht gegeven om regie te nemen over mijn eigen gezondheid. Dat is voor mij dan ook de kern van het boek. Jij hebt de regie, jij bent degene die het best weet hoe je je voelt en welke aanpak uiteindelijk het beste werkt voor jou. Echter, zonder volledige en correcte informatie, is het nemen van beslissingen rond het al dan niet nemen van psychofarmaca moeilijker.

In tegenstelling tot wat de titel doet blijken, is Remke van Staveren niet tegen het gebruik van psychofarmaca. Wel vindt ze dat de patiënt zelf te weinig betrokken wordt en dat zelfs huisartsen en psychiaters vanuit hun opleiding geen tools meekrijgen die hen helpen om hun patiënten te begeleiden in het afbouwen van dit type medicatie. Dat moet anders.

Ik heb zelf enorm veel geleerd uit dit boek. Remke schrijft op een heldere en duidelijke manier. Je moet geen wetenschappelijke of medische achtergrond hebben om het boek te begrijpen. Naast het delen van haar eigen kennis als psychiater, laat ze ook andere professionals aan het woord en betrekt ze er geregeld wetenschappelijke onderzoeken bij, die ze evalueert op kritische wijze. Ook komen ervaringsverhalen van patiënten aan bod, die duidelijk schetsen dat niet iedereen gebaat is met afbouwen en dat je er zeker voorzichtig en geïnformeerd mee moet omspringen.

Enkele zaken die ik leerde uit dit boek:

  • De werking van de verschillende psychofarmaca. Voor mij waren daarbij vooral de antidepressiva van belang.

  • Dat ik geen “stofje” tekort heb in mijn hersenen, zoals ik zelf al die tijd wel dacht (in geval van antidepressiva gaat het dan over de neurotransmitter serotonine).

  • Korte- en langetermijneffecten van psychofarmaca.

  • Dat het wetenschappelijk onderzoek van psychofarmaca is uitgevoerd op jonge, gezonde mannen. Dit is helemaal niet representatief. Zo is een vrouw geen kleine man, onder andere onze hormoonhuishouding werkt anders en gemiddeld zijn we minder groot en zwaar. De dosering zou dus anders moeten liggen voor vrouwen, kinderen en ouderen.

  • Dat medicatie je helpt om je draagkracht te verhogen en therapie te laten binnenkomen. Initieel zijn ze niet bedoeld om langdurig en in hoge doseringen te nemen. Hier zijn enkele uitzonderingen op.

  • Hoe je kan bepalen of je klaar bent om te minderen of zelfs volledig af te bouwen.

  • Dat het huidig beleid inzake geestelijke gezondheidszorg inzet op medicatie, waarbij therapie als bijkomend wordt ingezet. Dit zou net andersom moeten zijn. Je hebt recht op een medicatievrije behandeling indien je dit wenst.

  • Tips over hoe je je kan voorbereiden op het afbouwen. Denk aan gesprek met de dokter, je omgeving betrekken, een signaleringsplan opstellen enzovoort.

  • Waar je op moet letten bij het afbouwen. Zo geldt het principe dat hoe lager je gaat, hoe kleiner je stappen moeten zijn. De lagere doseringen bevatten namelijk een hogere werkingsgraad.

  • De werking van Taperingsstrips. In België bestaan deze nog niet, maar je kan ze wel gewoon laten leveren vanuit de Regenboog Apotheek uit Nederland.

  • Het verschil tussen ontwenningsverschijnselen en een terugval. En wat te doen als je een van de twee ervaart.

Het boek is dus een absolute aanrader wat mij betreft. Het is geen boek tegen het gebruik van psychofarmaca. Het wil wel inzetten op een bewuster en correct gebruik. De medicatie is namelijk slechts een bestrijding van een of meerdere symptomen, maar lost het eigenlijke probleem niet op. Hiervoor kan je inzetten op een therapie vorm die bij je past. Ook het belang van een open en correcte communicatie naar de patiënt is essentieel. Daarbij willen we geen inbreuk doen op de medische kennis en adviezen van artsen. Echter is het belangrijk dat we als patiënt mee zijn in het verhaal en uiteindelijk zelf de regie kunnen dragen over medicatie en behandeling.